ในช่วงที่อากาศหนาวๆ ร้อนๆ อย่างนี้ คนรอบตัวเริ่มไอค่อกแค่ก บางคนสูดน้ำมูก จนเราก็รู้สึกระคายคอบ้างแล้ว ช่วงอากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยแบบนี้หลายคนที่มีอาการไอ ระคายคอ นอกจากต้องดื่มน้ำอุ่นเยอะๆ แล้ว หากได้ตัวช่วยที่สามารถบรรเทาอาการไอ และทำให้ชุ่มคอได้ก็ถือว่าเยี่ยมเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งตัวช่วยที่สกัดจากสมุนไพรธรรมชาติ และไม่มีสารอันตราย
แต่ว่าสมุนไพรแบบไหนถึงจะให้ผลดี และมีประสิทธิภาพจริงๆ หนอ?
ยาอมสมุนไพรทั่วไปผ่านกรรมวิธีการผลิตแบบดั้งเดิม คือการนำสมุนไพรไปบดละเอียด จากนั้นจึงนำไปอัดเม็ด ซึ่งข้อเสียของการผลิตแบบเดิมๆ ก็คือ ยาอมที่ได้อาจมีเศษหรือกากของสมุนไพรปนกับเม็ดยาด้วย เช่น เศษใบ เศษผล เป็นต้น ทำให้ต้องรับประทานครั้งละหลายๆ เม็ดจึงจะช่วยบรรเทาอาการได้ นอกจากนี้หากกระบวนการผลิตไม่มีการควบคุมมาตรฐานอย่างเข้มงวดก็อาจส่งผลต่อปริมาณสาระสำคัญในการออกฤทธิ์ รวมทั้งหากมีเชื้อราปนเปื้อนก็อาจทำให้จากการให้ประโยชน์กลายเป็นสมุนไพรให้โทษแทนได้
ด้วยเหตุนี้ ปัจจุบันจึงมีการนำเทคโนโลยีการผลิตยาแผนปัจจุบันมาประยุกต์ใช้กับการผลิตยาอมสมุนไพรนั่นคือการนำสมุนไพรชนิดต่าง ๆ มาสกัดด้วยการกลั่น กำจัดเศษกากหรือส่วนที่ไม่จำเป็นทิ้งไป และนำแต่สารสำคัญที่ช่วยบรรเทาอาการมาอัดเม็ดเพื่อให้กลายเป็นยาอมสมุนไพรสารสกัดนั่นเอง
ส่วนยาอมสมุนไพรบรรเทาอาการไอมีหลายชนิดได้แก่ มะแว้ง ส้มป่อย โง้วป่วยจี้ เมนทอล บ๊วยเค็ม ฯลฯ แต่สุดยอดสมุนไพรที่ได้รับจากทั้งแพทย์แผนโบราณและแพทย์แผนปัจจุบันคือ ตรีผลา (สมอภิเพก สมอไทย มะขามป้อม) ซึ่งสมุนไพรทั้งสามอย่างนี้มีสรรพคุณทางยาที่บำรุงเส้นเสียงชุ่มคอ แก้กระหาย บรรเทาอาการไอ ขับเสมหะ ป้องกันหวัด เป็นต้น และยังมีสุดยอดสมุนไพรอีกชนิดที่น่าสนใจคือ รากชะเอมเทศ (กำเช่า) ที่ให้รสหวานกว่าน้ำตาลมากกว่า 50 เท่า คนส่วนใหญ่นิยมนำมาต้มแล้วจิบเพื่อลดอาการไอ ทำให้ชุ่มคอ